Uit een onderzoek van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt van de Universiteit van Maastricht (ROA) blijkt dat Limburg verhoudingsgewijs een groot aantal jongeren heeft zonder baan, opleiding of training en dat dit aantal tegen de landelijke trend in nog steeds groeit. Ongeveer de helft van die groep jongeren is kwetsbaar en niet in staat de transitie van school naar werk te maken.

Het onderzoek door ROA is gedaan in het kader van het 4Limburg programma. Het doel van dit programma is om, in nauwe samenwerking met de Universiteit Maastricht, Provincie Limburg en ketenpartners zoals gemeenten, UWV en bedrijfsleven, via een trendbreuk de arbeidsparticipatie én de vitaliteit in Limburg naar een hoger niveau te tillen.

Lees meer informatie in de factsheet van ROA.  

NEET
Voor de Limburgse welvaartsontwikkeling is het van groot belang dat jongeren met de juiste bagage aan de start verschijnen en niet al vroeg afhankelijk worden van een uitkering. Onderzoekers en beleidsmakers maakten jarenlang vooral gebruik van jeugdwerkeloosheidspercentages om de arbeidsmarktkansen van jongeren te meten. Het nadeel is dat hierdoor jongeren die niet op zoek zijn naar werk buiten beeld blijven. In dit nieuwe onderzoek is gekeken naar jongeren die niet op school zitten, geen training volgen en niet werken, ook wel aangeduid als de NEETs: “Not in Employment, Education or Training”. Een status als NEET is een sterke voorspeller van latere sociaaleconomische marginalisering, crimineel gedrag, ongezondheid, ongewenste zwangerschappen, en langdurige economische inactiviteit.

Trends, spreiding en duiding
Het aandeel NEETs in Limburg is ruim 20.000 en verhoudingsgewijs hoger dan het landelijk gemiddelde. Tegen de landelijke trend in neemt het aantal NEETs in Limburg bovendien ook na het einde van de economische crisis nog steeds toe. Bijna de helft van de Limburgse NEETs (42%) staat echt langdurig buiten de arbeidsmarkt. Het gaat dan in totaal om ongeveer 8.820 jongeren. Binnen Limburg zijn de meest problematische NEETs vooral te vinden in gemeenten in de Oostelijke Mijnstreek: Kerkrade (10%) en Heerlen (9%) zijn provinciale uitschieters, maar ook in Brunssum bevinden zich relatief veel langdurige NEETs. In steden als Maastricht, Venlo en Weert lijkt het aantal relatief mee te vallen.

Een veel kleiner deel van de Limburgse NEETs (8%) staat niet langdurig buitenspel, maar heeft wel een onstuimige school-naar-werk transitie doorgemaakt. Ongeveer een kwart van alle Limburgse NEETs heeft een migratieachtergrond. Van hen heeft 64% een Westerse herkomst, en 33% een niet-Westerse herkomst. Dit zouden bijvoorbeeld seizoenarbeiders kunnen zijn, vluchtelingen, of mensen die met een studerende partner meekomen. Van deze groep is weinig bekend, maar veel van hen zijn maar kortstondig NEET.

Geen homogene groep
Je bent NEET als je jong bent, niet werkt, en geen onderwijs of training volgt. In de groep NEETs vinden we ook backpackers die bewust een gap year nemen, jongeren die kort werkeloos zijn als ze de transitie van school naar werk maken, startende ondernemers of jonge ouders die er bewust voor kiezen de arbeidsmarkt (tijdelijk) te verlaten. Niet alle jongeren die onder deze definitie vallen zijn dus problematisch of kwetsbaar, maar in het algemeen is het terugbrengen van het aantal NEETs  voor veel overheden een belangrijke beleidslijn.