Trefwoorden: chronische postoperatieve pijn, genetica, zebravis, Dopamine, genoomwijde associatiestudie, SNP

"Genetic Risk Factors in prediction and tratment of Chronic Post-Surgical Pain"

Chronische postoperatieve pijn (CPSP) blijft een groot klinisch probleem dat gemiddeld 20% van alle geopereerde patiënten treft. CPSP heeft een grote invloed op de levenskwaliteit van zowel de getroffen patiënten als hun familieleden en leidt tot een toename van het gebruik van de gezondheidszorg en de daarmee gepaard gaande kosten. Hoewel er klinische, psychologische en demografische risicofactoren van CPSP zijn geïdentificeerd, ontbreekt het tot op heden nog aan een goed begrip van de genetische risicofactoren en de vermeende rol ervan in CPSP. Dit proefschrift onderzocht de genetische risicofactoren van CPSP en de functionele effecten van genetische variatie op nociceptie en chronische pijn in zowel klinische als preklinische studies. Er werd aangetoond dat er een centrale modulerende rol is voor dopaminerge neurotransmissie in zowel de preventie als de behandeling van CPSP. Dit is verder onderzocht in een preklinisch zebravismodel waarbij genetische en farmacologische modulatie het therapeutisch potentieel van dopamine bij nociceptie en pijn bevestigde. Verder werd in het proefschrift de eerste genoombrede associatiestudie over CPSP gerapporteerd waarin een potentiële risicolocatie werd geïdentificeerd, hoewel niet genoombreed significant, voor CPSP (IQGAP1 en CRTC3). Verder werd aangetoond dat er genetische overlap is tussen verschillende perifere pijnsyndromen en dat de onderliggende mechanismen geassocieerd zijn met immunologische en neuronale processen. Tot slot heeft het onderzoek door middel van transcriptoombrede mendeliaanse randomisatie verschillende genen geïdentificeerd die mogelijk causaal verbonden zijn met CPSP op basis van genexpressie. Verdere analyse van deze genen bevestigde verder de betrokkenheid van zowel immuun- als neuronale processen. De studies in dit proefschrift vormen een eerste stap in het toekomstige gebruik van genetische (preoperatieve) screening om de ontwikkeling en het optreden van chronische postoperatieve pijn te minimaliseren.