Door een maas in de wet krijgen arbeidsmigranten uit de Europese Unie duizenden euro's extra, die Nederlandse gezinnen in dezelfde situatie niet krijgen. Dat kan oplopen tot bijna drieduizend euro extra per jaar, blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws.
Een arbeidsmigrant die hier werkt, maar niet in Nederland staat ingeschreven, wordt door de Belastingdienst vrijwel in alle gevallen behandeld als alleenstaande, ook al is hij getrouwd en woont zijn partner in hun thuisland. Daardoor profiteren vele duizenden buitenlandse werknemers van regelingen die eigenlijk niet voor mensen in hun situatie bedoeld zijn. In dit geval krijgt men geld terug op basis van de inkomensafhankelijke combinatiekorting.
Het ministerie van Financiën is in 2015 en later in 2018 door de Belastingdienst gewaarschuwd voor de maas in de wet, maar beide keren is geen actie ondernomen. De Tweede Kamer is toen ook niet geïnformeerd. Staatssecretaris Vijlbrief van Financiën erkent dat er sprake is van een 'onbedoeld effect van de bestaande wetgeving', laat hij in een reactie aan RTL Nieuws weten.
Duizenden Polen al geld ontvangen
Er is inmiddels een hele industrie ontstaan die migranten helpt om het geld terug te vragen. Bureaus adverteren met deze mogelijkheid en maken uitlegfilmpjes over hoe de combinatiekorting kan worden geclaimd.
Maciej Wawrzyniak is directeur van belastingkantoor Podatki Meritum in Polen en heeft naar eigen zeggen al 7000 landgenoten geholpen aan deze extra teruggave. "Voor onze klanten is het vaak moeilijk te geloven. Ze hebben immers al geld teruggekregen van de Belastingdienst, en hierdoor kunnen ze nog meer krijgen. Maar het is helemaal legaal."
Met Poolse advertenties als deze worden mensen overgehaald om de extra teruggave aan te vragen:
©Podakti Meritum
'Gemiddeld krijgt een Pool met kind € 1.760 terug'
Belastingkorting voor arbeidsmigrant kan oplopen tot €. 2.800 p/j
©Aangifte24.com
'Extra belastingteruggave vanuit Nederland voor een kind'
Wawrzyniak vraagt voor zijn klanten niet alleen geld terug voor het afgelopen jaar, maar ook voor de jaren daarvoor, als ze die tijd in Nederland hebben gewerkt. "We hebben klanten die een jaarinkomen van 40.000 euro hebben verdiend. Als ze dan over de afgelopen vijf jaar geld terugvragen, krijgen ze 10.000 euro terug. Dat is veel geld."
Het bureau van Wawrzyniak werkt op commissiebasis en krijgt 15 procent van het geld dat ze voor hun klanten terugvragen.
BRZ is een ander Pools bureau dat belasting terugvraagt uit het buitenland voor hun klanten. Op hun website is een baby te zien, spartelend in de 100 eurobiljetten met daaronder de tekst "Extra belastingteruggave vanuit Nederland". De afgelopen vijf jaar hebben ze voor ongeveer zeshonderd cliënten de inkomensafhankelijke combinatiekorting teruggevraagd.
Wat is de inkomensafhankelijke combinatiekorting?
De Inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) bestaat sinds 2015 en is bedoeld als financiële stimulans, zodat beide ouders met jonge kinderen blijven werken. Een gezin waarvan slechts één van de ouders werkt, krijgt daarom de korting niet.
Maar bij een arbeidsmigrant die hier werkt en wiens partner in Polen voor de kinderen zorgt, ligt dat opmerkelijk genoeg anders. Als die arbeidsmigrant hier niet bij een gemeente staat ingeschreven, maar bij zijn gezin in Polen, krijgt hij wel de jaarlijkse korting en krijgt hij dus tot 2881 euro terug.
Dat komt omdat voor de Belastingdienst de vrouw van de Poolse arbeidsmigrant niet bestaat. Ze woont in Polen, waardoor ze geen fiscaal partner kan zijn van iemand die in Nederland belasting betaalt. En als er geen partner is, ziet de Belastingdienst de arbeidsmigrant als alleenstaande met een kind.
Uitleg wet schept 'heel raar effect'
Meerdere belastingdeskundigen zeggen tegen RTL Nieuws dat ze vinden dat de wet moet worden gerepareerd, zodat iedereen hetzelfde wordt behandeld. "Dit is heel erg onbevredigend", zegt emeritus hoogleraar fiscale economie Leo Stevens. "In dit geval voelen de binnenlands belastingplichtigen zich tekortgedaan. En dan krijg je toch weer animositeit tussen hen en buitenlandse arbeiders. Dat moeten we vermijden."
Deze regeling is er om ervoor te zorgen dat de minstverdienende partner ook gaat werken, maar bij arbeidsmigranten is de partner in het buitenland niet in beeld, waardoor hij toch de korting ontvangt. Dat is een 'heel raar effect', zegt Marjon Weerepas, hoogleraar fiscale aspecten van grensoverschrijdende arbeid. "Als deze arbeidsmigrant een Nederlander was geweest, had hij die korting niet ontvangen."
Stevens bestrijdt overigens dat de Belastingdienst door de wet gedwongen wordt om arbeidsmigranten te behandelen als alleenstaanden. Volgens hem biedt de huidige wet wel degelijk mogelijkheden om de positie en het inkomen van de partner van de arbeidsmigrant te betrekken bij de belastingaangifte. "De Belastingdienst had de spanning tussen de bedoeling en de letterlijke tekst van de wet beter eerst aan de belastingrechter kunnen voorleggen, om duidelijkheid over de uitleg te krijgen", stelt Stevens.
Duizenden ontvingen korting
Staatssecretaris Vijlbrief van Financiën erkent de fout in de belastingwetgeving en zegt die op dit punt met voorrang te gaan aanpassen. Hij hoopt een wetsvoorstel voor de zomer naar de Kamer te sturen. Maar dat zal alleen effect hebben op aanvragen voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK) vanaf het moment dat de nieuwe wet van kracht is.
In de periode 2015 tot en met 2018 hebben naar schatting 19.000 buitenlandse werknemers jaarlijks de IACK ontvangen. Maar het zijn er meer, omdat de cijfers vanaf 2019 ontbreken. En de aantallen aanvragen voor de korting kunnen nog flink gaan oplopen. Want momenteel werken naar schatting 480.000 arbeidsmigranten in Nederland die belasting betalen. Naar verwachting valt een aanzienlijk deel ook onder deze voor hen zeer gunstige regeling, maar hebben daar nog geen aanspraak op gemaakt. En iedereen kan met terugwerkende kracht tot vijf jaar geleden een nieuwe aanvraag indienen en zo alsnog in aanmerking komen voor de korting van bijna 3000 euro per jaar.
Wanneer ontvangt arbeidsmigrant de korting?
Alleen arbeidsmigranten die hier niet bij een gemeente zijn ingeschreven, kunnen gebruikmaken van de inkomensafhankelijke combinatiekorting. Ze moeten meer dan 5000 euro verdienen en een kind hebben dat jonger is dan 12 jaar. Het kind moet op hetzelfde adres staan ingeschreven als de arbeidsmigrant. Dat mag een adres in Polen, Hongarije of België zijn.
Het maakt voor de Belastingdienst niet uit of de arbeidsmigrant ook daadwerkelijk op dat adres verbleef. Om het maximale bedrag van de Inkomensafhankelijke combinatiekorting te krijgen (2881 euro), moet de arbeidsmigrant 30.233 euro hebben verdiend.
